de Amerikaanse Beatlemania

Documentaire Beatles 1ste VS Tour

Beatlemania in Amerika

Murray Kaufman— Murray the K, een DJ uit New York—weet nog dat hij in oktober 1963 een plaat in handen kreeg, ‘She Loves You‘. ‘Ik speelde hem bij een platen wedstrijd en daar werd hij derde. Ik bleef hem nog een paar weken draaien maar er gebeurde niets, zodat ik hem maar liet schieten.

Daarna ging ik met Kerstmis naar Miami. Terwijl ik daar naar de radio luisterde, merkte ik dat om de andere plaat een van de Beatles was. Ik kreeg een telefoontje van mijn programmaleider die zei: “Je moet terugkomen, de Beatles komen hier.” Ik antwoordde “Koop maar een verdelgingsmiddel.” Maar hij zei me kort en goed dat ik mijn vakantie moest afbreken en naar het vliegveld gaan om ze af te halen. Dat deed ik. En toen brak de hel los.’

Toevallig wisten de Beatles van het bestaan van Murray the K af omdat hij wel eens teksten had geschreven voor platenhoezen. Ze nodigden hem uit mee op tournee te gaan — hij sliep bij George Harrison op de kamer—en maakte van dichtbij de Amerikaanse Beatle-manie mee.

Het was iets volmaakt onwerkelijks, dat gevoel van te worden doodgedrukt op een station. Ze waren heel anders dan onze oude overbekende supersterren als Sinatra. Ze namen zichzelf niet serieus en amuseerden zich min of meer met het publiek.

 Muzikaal gezien bezorgden ze Amerika een trauma. Hun voorkeur voor de rhythm and blues, die ze voor het eerst hadden gehoord in Liverpool, was duidelijk waarneembaar in hun muziek. Een hele generatie begon zich af te vragen waarom die muziek zo lang verwaarloosd was.

De belofte die er in Elvis had gescholen werd weer tot leven gewekt door middel van een stel binken uit Engeland, doorkneed in het vak en maatschappelijk geaccepteerd omdat ze, hun eigen voorwaarden konden stellen. Murray the K herinnert zich: ‘Ze vroegen om platen van een folksinger waar ik nog nooit van gehoord had. Ik kreeg er een paar te pakken en draaide ze. Ik zou misschien nooit van die jongen gehoord hebben als de Beatles me niet attent op hem hadden gemaakt. Hij heette Bob Dylan.’

De Beatles hadden ook veel invloed op de kleding en het gedrag van de Amerikanen. Ze werden uitgenodigd voor een feest bij David Ormsby Gore, toen Engels ambassadeur in de Verenigde Staten. Ze vonden het afschuwelijk, en dat was te merken ook. ‘Ze vonden hem geweldig,’ zegt Kaufman, ‘maar ze hadden de pest aan al die bekakte dames. Ze waren heel anders dan de musical- of filmsterren die we in Amerika gewoonlijk zagen.’ Ze hadden direct contact met de jongeren en wakkerden zo de ontevredenheid aan die velen in Amerika voelden na de moord op Kennedy.

Wat de Beatles Amerika, en vooral zwart Amerika, hadden afgenomen, gaven ze nu door hun voorbeeld honderdvoudig terug.

De Beatles maakten tournees door Amerika in 1964, 1965 en 1966. Net toen bij bekende amerikaanse groepen als de Beach Boys de veranderingen doorwerkten die de Beatles hadden gewrocht, kwamen er ook wat nieuwe stemmen naar voren. De Grateful Dead begon in 1965, , the Byrds, evenals Big Brother en de Holding Company met Janis Joplin. Ach, de lijst van rockbands en popartiesten die in die tijd hun doorbraak kregen of hun carriere zijn begonnen en later grote namen zouden worden, is eindeloos – en veel is te danken aan de Beatles en hun amerikaanse optredens.