u2
|
|
Wat gebeurt er als je jezelf weg geeft? En aan wie eigenlijk? Misschien dat de uit Dublin afkomstige band U2 ons het antwoord kan geven. In 1987 bracht U2 het nummer “With or Without You” uit als de eerste single van hun vijfde studioalbum The Joshua Tree . Het nummer werd al snel hun meest succesvolle nummer op dat moment, en is misschien wel nog steeds hun meest succesvolle. Het muzikaal simpelweg absurd aanstekelijk- zoals veel U2-nummers meestal zijn. Maar hoe zit het met die tekst? Het is een verlies-verlies situatie, een soort van “moet ik blijven of moet ik gaan” hachelijke situatie als je wilt. With Or Without You is een nummer over een onmogelijke relatie waar de zanger niet aan kan ontsnappen. Er valt niets meer te verliezen, zingt zanger Bono. Velen hebben gesuggereerd dat het nummer gaat over een romantische relatie die zuur is geworden – en dat zou kunnen kloppen – maar Bono zelf gaf een tweede betekenis aan de songtekst. Bono, die “With or Without You” schreef met de andere leden van U2 legde uit dat de tekst zou kunnen worden geïnterpreteerd als over de relatie met zichzelf. “Ik ben minstens twee mensen: de persoon die verantwoordelijk, beschermend en loyaal is en de zwerver en leegloper in mij die gewoon steeds weer wil weglopen voor verantwoordelijkheid”, “Ik vond toendertijd dat de vele spanningen me zouden gaan vernietigen, maar eigenlijk ben ik het zelf. Die spanningen, zo blijkt, is feitelijk wat mij als kunstenaar maakt. Bono begon zich te realiseren dat de interne strijd waarmee hij werd geconfronteerd uiteindelijk hem definieerde. Het was niet hij die waarheid wilde vinden maar de waarheid die hem had gevonden. Met of zonder jou Afgezien van zijn lyrische betekenis, staat “With or Without You” bekend om zijn ongelooflijke instrumentatie en Bono’s onderscheidende zang. “Het was al vroeg duidelijk dat dit een beetje speciaal was nummer. Het nummer is één geheel van 3 minuten naar een crescendo toe. Het breekt weer wat open en valt weer wat terug en dan uiteindelijk: boem! Drie noten en steeds weer die muzikale terughoudendheid. Ik bedoel psychotische terughoudendheid; dat is toch wat je hart eruit rukt, en niet het refrein perse. Het refrein is wel het belangrijkste deel van het lied omdat het de bevrijding van mentale spanning betekent, “dat is wanneer de ‘Aah-aah’ los barst. Dat is wat jezelf weggeven betekent, muzikaal gezien”. “We maakten ons echt zorgen welke song van het album we als single we moesten kiezen en ‘With Or Without You’ werd de voor de hand liggende keuze, niet omdat het waarschijnlijk het meest commerciële nummer van het album is maar ook een overgang aangaf bij mij en de anderen”. Without Or Without You betekende de doorbraak van U2 in Amerika, waar ze tot het album The Joshua Tree slechts een bescheiden succes hadden . Ze waren dan wel sterren in hun geboorteland Ierland en hun vorige album, The Unforgettable Fire was opgepikt in het Verenigd Koninkrijk, maar tot “With Or Without You” was hun grootste Amerikaanse hit “Pride (In The Name Of Love) ” op slecht #33 als hoogste score. Toen ze Amerika veroverden, deden ze dat snel en grondig; “With Or Without You” ging naar #1 en “I Still Haven’t Found What I’m Looking For ” volgde snel, ook naar de eerste plaats. The Edge gebruikte een vervormingsapparaat genaamd een “Infinite Guitar” om het gejammer te creëren. Het werd uitgevonden door Michael Brook, met wie The Edge werkte aan de soundtrack voor een film uit 1986 genaamd The Captive . Brook creëerde de Infinite Guitar door de pickup op een gitaar te vervangen door een magnetisch apparaat dat de snaren laat trillen. Daniel Lanois, co-producer van The Joshua Tree album met Brian Eno: “We hadden een klein geheim wapen. Het heette de ‘oneindige sustaingitaar’, uitgevonden door mijn goede vriend Michael Brook, een Canadese medewerker. Michael had dit instrument uitgevonden waar je dat niet hoefde te doen. gebruik je rechterhand op de gitaar. Je hield gewoon een noot vast met je linkerhand, en hij had een klein zelf-loopsysteem ingebouwd in het instrument. Maar naarmate je hoger op de gitaar ging, bleef de oneindige sustain gewoon doorgaan in de stratosfeer. Dus, dat geluid dat je hoort, ik haalde de oneindige sustain-gitaar uit de doos en plugde hem in om te zien wat hij deed, en hij begon dat geluid te maken. The Edge was eigenlijk gewoon de gitaar aan het testen om te zien wat hij kon doen. Hij deed een take, en ik zei: ‘Dat klinkt best goed. Kun je er nog een proberen?’ En toen deden we een tweede, en dat was het. We deden een beetje ‘beste van de twee uitvoeringen’ en toen werd het dat kenmerkende, hoogfrequente stratosferische geluid op ‘With Or Without You’.” Daniel Lanois legde uit dat de drumsequentie door een versterker werd gehaald “omdat het meer klinkt als mensen die in een kamer spelen dan als een machine.” Hij sprak verder over computergestuurde apparatuur en zei: “Het is allemaal gewoon maar een gereedschapskist, nietwaar? De sequencers, de samplers, de drumboxen. Het moet worden gebruikt wanneer het nodig lijkt en zin heeft. Het is een kwestie van het nummer dienen. Als je bijvoorbeeld op zoek bent naar een sfeer van discipline of snelheid, dan kan een machine je dat veel gemakkelijker bieden dan live spelen. Daarom gebruikten we een sequencer aan het begin van ‘With Or Without You’, we wilden een gevoel van discipline. En als de drums halverwege er bij komen dan betekend dat ook iets. Veel mensen hebben het Bono enigszins kwalijk genomen dat hij niet openlijk heeft toegegevn dat de song feitelijk religious is. Volgens hen gaat de song over de discipelen en de kruisiging van Christus. De song komt dan wel over als een liefdeslied over een gekwelde relatie maar de kruisiging van Christus is een van de grootste liefdesverhalen ooit verteld en het is zo duidelijk door het hele lied heen dat er een lange lijst is van verwijzingen naar dit verhaal uit de Bijbel. ‘See the stone set in your eye‘… De herrezen Jezus in het graf. Maar iedereen moet dat bij afluistering van de song dat maar voor zichzelf bepalen – ook meerdere lagen van betekenis is vaak het bewijs van een fantastische popsong. |