Page 16 - MusicInTime

325-145°

Jongemannen brengen een
aubade (van het Franse
‘aube’, dageraad), muziek
voor de vroege ochtend, om
een schone dame die nog in
bed ligt, te vermaken. Een
muzikale hulde die in de
avond wordt gegeven heet
serenade. Fragment van een
middeleeuwse houtsnede.

dat het edelen waren die dit vak beoefenden.
Een heel befaamde troubadour was Bernard de Ventadour, die Eleonora
van Aquitanië meenam naar Engeland toen ze de vrouw werd van koning
Hendrik II en moeder van Richard Leeuwehart. In Duitsland kwamen om­
streeks 1180 troubadours op het toneel die zich Minnesanger noemden, wat
betekent dat ze de liefde bezongen; maar dan de hoofse liefde, die geen sek­
suele beloning verwachtte. Hun liederen zijn tot ons gekomen als tekst en
melodie (vaak ontleend aan de troubadours) zonder begeleiding. De bekend­
ste minnezanger was Walther von der Vogelweide (ca. 1170-1230),,die is uit­
gebeeld in Wagners romantische opera Tannhauser (1845), een verhaal over
minnezangers en hun wedstrijden.

Een loopbaan als musicus
De muziek had zich een vrouw tot patroon gekozen, de tweede-eeuwse mar­
telares Sint-Cecilia, die hymnen zou hebben gezongen terwijl ze in een bad
op gloeiende kolen werd geroosterd. Al is zij de patrones, muziek bleef een
mannenberoep tot misschien wel 1600, toen Francesca Caccini de eerste be­
roemde componiste werd. Een wereldlijk musicus was ofwel een edelman,
zoals de hertog van Aquitanië of Richard I van Engeland, of anders een rei­
zende jongleur, vaardig, maar niet geschoold, ofwel gewoon een werkman
die zong onder het werk en wellicht liederen maakte zoals ze bij hem opkwa­
men.

27