Page 29 - PanoramaDerMuziek
P. 29
De naam ontving deze periode van een harer grootste meesters: Philippe van Vitry,
bisschop van Meaux. Beter dan zijn werk kent men dat van Guillaume de Machaut:
lais (eenstemmige liederen), virelais (meerstemmige dansliederen), rondeaux
(refreinliederen), ballades (oorspronkelijk ook dansliederen, hier reeds meer
liefdesliederen). De rondeaux en ballades zijn regelrecht aan de trouvère-kunst
ontleend en men zou Machaut als een laten, meerstemmig componerenden trouvère
kunnen kwalificeren.
Hier volgt de tekst van een ballade van Machaut, als illustratie tevens van een
balladevorm in de muziek.
Ma chiere dame, a vous mon cuer envoy
Qui vous dira les maus que je recoy
La grant douleur, la tristesse, 1’anoy
Et le tourment
Que liement ) et humblement conjoy
1
Pour vo gent corps cointe ) et de bel arroy
3
Que j’aim cent fois plus ch’autre ne que moy
Tres loyaument.
De ars nova (Latijn voor 'nieuwe kunst') is een vorm van
meerstemmige muziek uit de 14e eeuw waarbij de stemmen
van de polyfonie in gelijk ritme voortschrijden. Deze
kunstvorm werd genoemd naar het gelijknamige traktaat van
Philippe de Vitry uit ca. 1320 en ontwikkelde zich rond 1300
in Frankrijk en Bourgondië. Een belangrijk beoefenaar ervan
was Guillaume de Machaut (ca. 1300 - 1377). Vanaf
ongeveer 1380 verloor deze muziekstijl meer en meer terrein
aan de nieuw opkomende Vlaamse Polyfonie, om er
uiteindelijk helemaal door te worden vervangen.