Page 25 - PanoramaDerMuziek
P. 25
Ook in Duitsland waren machtige steden ontstaan, de tijd van de adel was voorbij, de
burgerij, die voortdurend in rijkdom en welvaart toenam werd het element dat de
toon aangaf in de samenleving en streefde naar geestelijke verdieping en ontwikkeling.
Maar met goede wil en vlijt alleen wordt geen kunst gemaakt. Natuurlijk waren onder
deze dichtende en zingende handwerkers zo nu en dan werkelijk artistiek begaafden,
als b.v. Hans Sachs, maar zelfs dan was het millieu, de bekrompenheid""van hst publiek
en het dagelijkse werk niet gunstig voor het ontstaan van een grote kunst.
Het spreekt vanzelf, dat onder de vele melodieën, die dagelijks gefabriceerd werden
zo nu en dan ook wel eens iets van waarde ontstond, en zodoende is menig meester-
gezang, na tal van veranderingen ondergaan te hebben, tenslotte als koraal' in de
evangelische kerk terecht gekomen. Dit was des te gemakkelijker mogelijk omdat de
eerbare burgers natuurlijk een zo precair thema als de liefde in hun zangen niet
aanroerden, maar zich liever tot berijming van bijbelverhalen of vertaling van
geestelijke zangen, psalmen of sequensen bepaalden. Zodoende hebben zij de
Hervorming sterk in de hand gewerkt.
De bloeitijd van het meestergezang is de 15de en 16de eeuw, maar het heeft zich veel
langer gehandhaafd: de laatste meesterzangerschool werd in 1838 in Ulm ontbonden.
De betekenis der meesterzangers ligt niet op artistiek maar op politiek en nationaal
gebied en is uitsluitend Duits: in een tijd toen men in Duitsland alles toejubelde wat
uit het buitenland, met name Italië, kwam, heeft de middenstand het nationale hoog
gehouden en zo een traditie gered. Wagner, die ons de meesterzanger toch zeker niet
in een idealistisch licht getoond heeft, verzuimt niet deze deugd uitdrukkelijk uit te
spreken in de woorden van Hans Sachs:
Was deutsch und echt wüsst keiner mehr
Lebt’s nicht in deutscher Meister Ehr.