Page 27 - Moonpub Magazine Nbr. 3
P. 27
DE MAGISCHE KRACHT van de muziek was voor de Grieken van
grote betekenis. Zij gaven er een onvergetelijke allegorie van in
de prachtige mythe van Orpheus, die met zijn gezang de wetten
der natuur omverwierp, de wilde dieren temde en zijn vrouw
Eurydice terughaalde uit het dodenrijk.
In het dagelijkse leven waren de muzisch-magische ideeën der Grie-
ken grotendeels gericht op de genezing van lichaam en ziel. De ju-
Om succesvol te zijn, moet je een belzangen ter ere van Apollo waren oorspronkelijk
mooie bruine kleur hebben, in een genezingsliederen met trekken van primitieve sjamaanse riten. De
fraai gebouw leven (al is het in de grammaticus Athenaeus, die omstreeks 200 n. Chr. leefde, verzekerde
kelder), in chique restaurants gezien zijn lezers ten stelligste dat ‘personen die last hadden van ischias, er
worden (al neem je maar één drank- altijd van verlost zouden worden, indien
je) en als je leent, groot lenen. men fluiten in de Frygische toonsoort over
de aangetaste lichaamsdelen liet spelen’;
meer overtuigend en zelfs in overeen-
Wanneer de ezel honger heeft, kun-
stemming met moderne genezingsme-
nen stokslagen hem niet schelen.
thoden was Aristoteles, die opmerkte dat
personen die aan godsdienstwaanzin of
Het is makkelijk genoeg om kwaad
anderszins aan krankzinnigheid leden,
te worden. Maar kwaad zijn op de
weer tot zichzelf gebracht konden worden
juiste persoon, in de juiste mate, op met zorgvuldig gekozen melodieën.
de juiste tijd, om de juiste reden en
op de juiste manier, dat is niet mak- Een dergelijk geloof in de muziek verklaart, waarom in de negende
kelijk. eeuw v. Chr. de Kretische componist Thaletas aan de zijde van de
wetgever van Sparta, Lycurgus, schreed; en waarom in een tijd van
Het geheim van zakendoen is iets onrust omstreeks 650 v. Chr. het Orakel van Delphi de Spartanen
weten dat niemand anders weet. adviseerde een beroep te doen op de musicus Terpandrus, opdat zijn
melodieën de staat vrede mochten brengen. Het goede en het kwade,
Armoede is de vader van revolutie orde en wanorde waren van de muziek afhankelijk.
en misdaad.
Het was een logisch hoogtepunt dat in de vierde eeuw v. Chr. de grote
filosoof Plato, gelijk Confucius reeds honderd jaar voor hem in China
had gedaan, aanbeval dat de ideale staat opgericht moest worden op
de grondslag van de muziek en dat elke verandering in de traditionele
waarden der muziek tegengegaan moest worden, opdat een dergelij-
ke afwijking niet tot fatale gevolgen voor de staat zelf zou leiden.
Dit was in geen geval het fantastische en utopistische concept van
een enkele filosoof. In dezelfde geest van werkelijke angst werden de
conservatieve Spartanen omstreeks 400 v. Chr. opgeschrikt, toen de
‘moderne’ musicus Timotheus van Milete op een lier met vier extra
snaren speelde; het hof verordende dat ze weggeknipt moesten wor-
den.