Page 14 - Moonpub Magazine Nbr. 3

Niemand benijdt deze Eleanor Rigby, we hebben eerder Naast de filosofie van hun muziek
medelijden met haar en kunnen onszelf misschien gelukig kan ook dit besef een overdenking

prijzen dat wij niet als haar zo eenzaam zijn. Kortom: er is waard zijn. In het geval van de Beatles heeft het ener-

bij de meeste van ons een diepgeworteld gevoel dat we zijds geleid tot het rijpen van elk bandlid afzonderlijk en

hoe dan ook altijd met de ander in contact moeten blijven. anderzijds - ook mede dankzij het zich ontplooien van
De mens is per slot van rekening toch een sociaal dier. hun persoonlijkheden - tot hun glorie als groep.

Maar het sociale dier kan alleen ten volste sociaal zijn als Het voorbeeld laat nogal een verschil zien met hoe de

ook de ander daarvoor openstaat. Het vereist allereerst hedendaagse samenleving is samengesteld waar gro-
sociale en politieke structuren in de gehele samenleving tendeels toch het social contract de regel is en het indi-

die zo’n open gemeenschap ook mogelijk maakt. De vidu de norm. We zijn er allen op uit om het leven voor

hedendaagse samenleving echter lijkt eerder de afzonde- onszelf beter te maken zelfs als dat zo nu en dan ten
ring aan te moedigen en hebzucht, egoïsme en het mate- koste moet gaan van anderen. Maar goed beschouwd

rialisme te stimuleren. Het kleine verhaaltje van Eleanor is het dan niet alleen die ander die daaronder lijdt: ook

Rigby is niets minder dan het voorbeeld van iemand die wijzelf raken erdoor meer geisoleerd en zoals het voor-

slachtoffer is geworden van zo’n zelfzuchtige maatschappij. beeld van de Beatles als groep laat zien dat kan weer

van invloed zijn op onze ontplooiing. Vele facetten
Maar er is een alternatief. De filosoof Georg Hegel heeft zullen onontwikkeld blijven bij teveel zelfingenomen-

zich onder andere bezig gehouden met de fenomeen heid en isolatie.

“liefde” zoals wij het ervaren in onze herinnering en inter-

actie onder elkaar. Vervolgens verdiepte hij zich in de Als de Beatles uitsluitend uit eigenbelang hun muziek
structuren van een samenleving en welke condities het hadden gemaakt zonder open te staan voor de andere

vereistte voordat het deze relaties van mensen onderling leden, dan is het maar de vraag of ze zo’n schitterend

kon gaan ondersteunen en vooruit helpen. Zijn theorieen succes zouden hebben bereikt. Daarnaast had waar-

werden later veelvuldig gebruikt voor verdere studies. schijnlijk elk lid zichzelf niet zo kunnen verbeteren en
Maar interessant is dat het werk van Hegel ook voor ons ontplooien en zouden de nieuwe wegen die zij samen

onderzoek in de filosofie van de Beatles van nut kan zijn. ontdekten nooit gevonden zijn. Het is precies dit op-

gaan van individuen in een groter groepsverband waar

Beeld je in dat de Beatles als groep representatief zijn voor 200 jaar eerder reeds zijn filosofische overpein-

idealistische samenleving waar elk individue zich voortdu- zingen aan heeft gewijd.
rend ontwikkeld door de interactie met de ander. De rol

die hij in de groep speelt, stelt hem in staat de persoon te Hegel was van mening dat een werkelijk ethisch ver-

zijn die beter is dan de persoon die hij zou zijn wanneer hij antwoordelijke samenleving een gemeenschap is waar-
op zich zelf zou staan. bij elk individue zich betert dankzij deze gemeenschap.

Het is misshien waar dat we niet altijd kunnen doen wat
Ringo, George, John, Paul alle vier individuen werden we zo graag willen doen maar het is ook dankzij zo’n

dankzij het groepsverband naar een hoger plan getild. eenheid van de gemeenschap dat we boven onszelf

Het is zeer zeker niet onterecht te beweren dat zonder het kunne uitsteigen en dingen kunnen doen die in een
groepsverband van de Beatles het maar de vraag is of ze siutuatie van alleen-zijn onmogelijk te realiseren zijn.

zich alle vier zo voortreffelijk hadden kunnen ontplooien. Het resultaat hiervan is dat de samenleving er zelf op

vooruit gaat en voordeel heeft aan deze cooperatie en
Dit is niet zomaar een voorbeeld: het is heel goed mogelijk interactie van haar afzonderlijke leden. En zoals dat

dat geen enkel individu het zonder enige groepvorming te meestal het geval is bij sociale en politieke theorieeen:

nimmer zal lukken zich tot een beter persoon te ontwikke- de wortels liggen bij onze geaardheid als mens.

len.