Page 43 - MoonpubMagazine2

Commentaar David Zinman, dirigent

Met de 2e symfonie ontwikkelt Beethoven de concepten die

hij al was begonnen met zijn vroegste string-kwartetten (bv.

Opus 18). Zijn kamermuziek was ten tijde van de 2e symfonie

meer ontwikkeld dan zijn symfonieën; nieuwe vormen ont-

stonden bij elk nieuwe compositie voor het kleinere orkest.

Maar de symfonieën lagen nog wat achter en de 2e is nog

steeds niet zo revolutionair als bv. de daarop volgende en lijkt een vervolg op

de 1e symfonie.

Een van de sterkste punten van de 2e symfonie is het herhaaldelijk gebruik

van het ritme-motief - een soort van ritmische variant van de Hauptstimme

dat overal aanwezig lijkt. Het laat een haast obsessief gebruik horen van de

Doppelschlag en enige andere effecten zoals de subito piano die zeker onge-

woon geklonken moeten hebben in die periode. Maar dat geeft het nog niet

die klasse van de Eroica die veel meer het innerlijk van Beethoven laat horen

dan deze 2e symfonie.

Het lange voorstuk, de 1e movement vertelt ons dat de componist meer bezig

is geweest met de constructie van het werk dan met het emotionele van de

muziek. Het is ongetwijfeld een fabuleus, klassieke symfonie, een briljant werk

ook - waarschijnlijk gecomponeerd om weer verder te kunnen met nieuwe

ideeën.

Het is geen humoristisch werk volgens Haydn maar het heeft wel humoristi-

sche onderdelen, bijvoorbeeld het Scherzo dat sowieso een ongebruikelijk is

in alle opzichten.

Ik heb bij de uitvoering van dit werk altijd de metronoom-aanwijzingen van

Beethoven zelf geprobeerd te volgen. Bij Het Allegro con brio geeft de metro-

noom 100 aan en iedereen zegt altijd dat dat te snel is maar dat is natuurlijk

niet waar. Je moet de puls van het stuk volgen en dan voelt 100 niet aan als

een verkeerd tempo.

Wanneer je de metronoom volgt strak het 1234-tellend, ja dan kan het mis

gaan, de kleine details en fraseringen geven het juiste tempo aan en zodra je

die herkent dan leidt de rest zich als vanzelf . Als je de tempi van Beethoven

respecteert zo goed als dat maar mogelijk is dan zul je bemerken dat de hele

structuur van de symfonie goed in elkaar past.