Page 35 - Moonpub Magazine Nbr. 1

Op 2 April van het jaar 1800 had in het Hoftheater te Wenen een belangrijk concert plaats;

de jonge Beethoven gaf een avond, waarop hij het publiek in kennis bracht met enige

van zijn nieuwste composities. Het waren zijn Septet voor klarinet, hoorn, fagot, viool,

altviool, cello en contrabas, zijn Eerste Pianoconcert en zijn Eerste Symfonie. Aangezien

er in die tijd nog geen vaste concertinstellingen bestonden, waren de componisten,

wanneer zij hun werk wereldkundig wilden maken, genoodzaakt nu en dan op eigen

risico een openbaar concert, een z.g. Akademie, te organiseren.

De hoofdschotel werd gevormd door eigen werk, doch gewoonlijk werden aan het

programma nog enige stukken van reeds beroemde componisten toegevoegd, deels om

het publiek ter wille te zijn, doch tevens kon uit de keuze van deze stukken blijken, met

welke meesters de desbetreffende componist zich verwant voelde, en wie hij op deze

wijze een „hommage” wilde brengen. Behalve de reeds genoemde werken van Beet-

hoven zelf, vermeldde het programma van deze Akademie enige fragmenten uit de

„Schöpfung” van Haydn en een Symfonie van Mozart. Uit deze keuze bleek duidelijk,

tot welke familie Beethoven zich muzikaal gesproken gerekend wilde zien. Toen hij zijn

Eerste Symfonie componeerde stond hij inderdaad nog zeer dicht bij de denk- en

uitdrukkingswijze van Haydn en Mozart doch welk een enorme ontwikkelingsgang hij

zowel geestelijk als technisch sindsdien in zijn componistenleven ook heeft doorgemaakt,

toch heeft Beethoven deze muzikale familieband nooit definitief verbroken.

Het zou verwondering kunnen wekken dat Beethoven eerst op dertigjarige leeftijd voor

het eerst als symfonicus naar voren trad, een leeftijd waarop jonggestorven componisten

als Mozart en Schubert hun symfonisch oeuvre reeds nagenoeg voltooid hadden. Hieruit

blijkt echter met welk een zorgvuldigheid Beethoven, niettegenstaande zijn vurigheid

van geest, als scheppend kunstenaar te werk ging! Zijn Eerste Symfonie lag reeds enige

jaren gereed, alvorens zij in het openbaar werd uitgevoerd. Afgesloten werd het werk

waarschijnlijk eind 1797, doch daarvóór had de Symfonie hem blijkens sommige schetsen

reeds een jaar lang beziggehouden.

Het is in dit verband wenselijk om een ogenblik stil te staan bij een eigenaardigheid van

Beethoven's werkwijze, omdat men daarmee bij de chronologische plaatsbepaling van
zijn werken voortdurend rekening heeft te houden.