Page 6 - PanoramaDerMuziek
P. 6
Evenals alle exotische en antieke volkeren kenden de Grieken alleen eenstemmigheid,
dus enkel melodie, zonder' tegenstemmen of begeleiding. Van die melodieën zijn er
slechts ongeveer een dozijn tot ons gekomen. Geen wonder, want ze werden zelden
genoteerd en zelfs wanneer dit gebeurde, is het begrijpelijk, dat het merendeel daarvan
toch verloren moest gaan. Slechts wanneer zij in steen gebeiteld werden, maakten zij
een kans de eeuwen te trotseren. Zo b.v. het liedje, dat zekere Seikilos het beitelen op
het graf van zijn jong gestorven vrouw, te Tralies in Klein-Azië en dat men wel een
antiek „Freut euch des Lebens” heeft genoemd.
Dit liedje dateert overigens niet uit de bloeitijd - de 5de eeuw v. Chr. - maar uit de 1ste
of 2de eeuw vóór het begin van onze jaartelling. De vorm der melodie, met een
regelmatige voor- en nazin, elk van 8 maten en deze weer bestaande uit 4 + 4, die elk
weer uit 2 + 2 bestaan, doet reeds geheel denken aan de melodievorm der muzikale
klassieken. (Mozart b.v.). De toonsoort echter - de Grieken noemden deze,
d c b a g f e d , Phrygisch - treft men in Mozarts tijd in de kunstmuziek niet aan. Ze komt
echter tot ± 1600 wel voor en heet dan Dorisch. Maar met die namen willen wij ons
nu niet vermoeien, we doen nu muziekgeschiedenis voor ons pleizier. Het rhythme,
met de eigenaardige lange noten op zwakke maatdelen, doet ons ook misschien even
ongewoon aan, maar als geheel is menige hedendaagse melodie ons vreemder dan
deze 2000-jarige.
Uit het bovenstaande zal de lezer begrepen hebben, dat de Grieken ook een
muziekschrift bezaten (ze hadden er zelfs twee, één vocaal en één instrumentaal) en
dat men dit schrift tegenwoordig weer kan ontcijferen. Hun toonsysteem kwam met
het onze overeen, zelfs kenden zij meer tonen dan wij, daar zij ook de halve toon
middendoor deelden. In een enkele melodie maakte men echter slechts gebruik van
een klein gedeelte van het voorhanden toonmateriaal. In bovenstaande melodie
komen slechts 7 tonen voor, binnen de omvang van een octaaf.