Page 7 - MusicInTime

Uitgangspunten
v. Chr. Trillingen en heidense riten

foon - en schrapers van fallusvormig bot (in primitieve samenlevingen ook
nu nog in verband gebracht met hofmakerij) dateren uit de Steentijd, net als
het snorrebot dat aan een riempje rond het hoofd geslingerd werd en dat
naar men geloofde de mens in verbinding bracht met de zielen van de dode
voorvaderen. Rammelaars als de maraca imiteren het geluid van de zee; van
2500 v. Chr. zijn trommels en bellen van aardewerk over, die een verbetering
lijken van vroegere vergankelijke houten exemplaren, oorspronkelijk wel­
licht gebruikt om in een storm de donderslagen te beantwoorden, of kwalijke
invloeden van deze wereld of een andere uit te bannen.
Omstreeks deze tijd ontstonden de eerste hoge beschavingen: eerst Soe-
merië en Oer, daarna Egypte, Indië en China, toen Judea, Griekenland en
Rome. In Soemerië zijn op kleitabletten van 3000 v. Chr. driesnarige harpen
afgebeeld. In het Oer der Chaldeeën zijn lieren, kleppers en andere eenvou­
dige slaginstrumenten gevonden van enkele eeuwen later, en ook tekeningen
van dingen die er uitzien als trompetten of megafoons.
In de beeldende kunst van Oer worden dubbelfluiten afgebeeld zoals in
Midden-Europa nu nog bespeeld worden door herders. Daarmee konden
twee tonen tegelijk worden gespeeld, wat het begin inluidde van de har­
monie.

Religieuze en wereldse muziek
De Soemeriërs beoefenden muziek voor heilige rituelen, zoals bij dodendien­
sten, krijgsoverwinningen en feestmalen. Dat patroon is tot voor heel kort
blijven bestaan: een kunst voor de happy few. De volksmuziek vond altijd
wel haar eigen weg, onopgetekend, maar misschien plooibaarder en duur­
zamer.
In Babylon, in Soemerië, beschikte koning Nebukadnezar over het be­
roemde orkest dat wordt Vermeld in Daniël 3. (Geleerden hebben ontdekt dat
de opgesomde instrumenten niet correct vertaald zijn, omdat de Soemerische
instrumenten werden voorzien van eertijds gangbare Griekse benamingen.)
De Hebreeën hadden na hun terugkeer van Babylon naar Jeruzalem, invloe­
den ondervonden van de hoven waar de joden gevangen geweest waren, met
Dit bas-reliëf, gevonden in name in Egypte en Soemerië. De latere overheersing door Grieken en Romei­
Ninive en stammend uit de nen moet op de muziek van Judea indruk hebben achtergelaten, evenals
zevende eeuw v. Chr., stelt elders. De muziek in de tempel van Salomo was koorzang met instrumentale
een groep musicerende
krijgers voor. Behalve een begeleiding; maar tegen de tijd dat het christendom een onafhankelijke gods­
horizontale harp en een dienstige sekte werd, verbood men de instrumenten - misschien om de herin­
aantal verticale komen er nering aan de lange gevangenschap weg te vagen - net als de christelijke litur­
ook fluiten op voor. gie zijn best deed om alle sporen van oude heidense praktijken uit te wissen.

18