Page 42 - Moonpub Magazine Nbr. 3

AS YOU LIKE IT lijkt bij de eerste kennisma-
king met het toneelstuk gewoon een alleraar-
digste komedie, niet meteen een werk dat je
van Shakespeare (met zijn vele zware stuk-
ken) zou verwachten. Het lijkt wat vreemd dat
dezelfde auteur ook zo'n vrolijke komedie kon
schrijven, maar gaandeweg ben ik toch ook
de Shakespeare gaan ontdekken in dit stuk.
Ikzelf heb me meer vertrouwd gemaakt met
Shakespeare stukken behulp van audio en film en dan
is As You LIke It een alleraardigst audioboek (de
drama versie). Het is - zo kan ik mij herinneren -
misschien enigszins chaotisch; ik had moeite om de
verhaallijn ervan te blijven volgen bij het doornemen
van de tekst ervan met het stuk als radio drama in de
achtergrond. Maar dat kan natuurlijk ook zijn vanwege
mijn natuurlijk aanleg van niet altijd gemakkelijk mijn
hoofd er bij te kunnen houden...
Echt spannend is het stuk niet maar het heeft wel
gedeeltes (speeches en dialogen)
gemakkelijker op te pakken zijn dan die van de
zwaardere Shakespeare stukken (de tragedies en
histories). Maar ik had de commentaren bij het toneel-
stuk nodig om ook de diepere lagen van dit stuk te
gaan inzien. En dan kom je toch weer tot de ontdek-
king dat het toch echt een Shakespeare stuk is; de
Bard met een goed humeur over zich. Dit artikel wil je
enkele van deze commentaren laten lezen in de hoop
dat As You Like It dan ook voor jou wat meer gaat
spreken.
COMMENTAAR I
Het plot van As You Like It is afgeleid van een toendertijd
zeer populair romantisch proza-stuk Thomas Lodge's
Rosalynde, gepubliceerd in 1590 en Shakespeare was heel
goed op de hoogte van het verhaal. Hoewel hij een groot
gedeelte van de verhaallijn veranderde en op andere
dingen de nadruk legde, is de oorspronkelijke herkomst
van As You Like It overduidelijk
Anders dan in Lodge's stuk - waar de twee broers een
gelijke erfenis hebben - maakt Shakespeare de vijandschap
tussen broers centraal in het thema van zijn versie, het
eerstgeboorterecht (in die tijd zeer algemeen) wordt
daarmee ter discussie gesteld. De clown Touchstone en de
melancholisch satirische Jaques zijn ook beide creaties van
Shakespeare.
Het woud van Ardenne is overgenomen van Lodge en
beschrijft het bosgebied in delen van Frankrijk, België en
die wat Luxemburg, wat wij nu de Ardennen noemen.
Shakespeare gebruikte aanvankelijk de Franse spelling,
"Ardenne". De First Folio echter geeft een andere spelling,
namelijk die van de Forest of Arden, een meer engelse
spelling die ook overeenkomt met een bos in de buurt van
de geboorteplaats van Shakespeare in Warwickshire. Dit
gelukkig toeval is indicatief voor de dubbele lagen in het
spel; er is een buitenlandse locatie gekozen voor een
typisch Engels situatie (vgl. de Robin Hood sage en het
eerstgeboorterecht). Het is een stuk dat de problemen
thuis behandelt maar in een vreemde, buitenlandse setting.