Het begin van een nieuw tijdperk, meestal de Barok genaamd, werd gekenmerkt door de oprichting van dc Académie de Poésie et de Musique te Parijs, het classicisme van dc Florentijnse schilder Angelo Bronzino, van de dichter van Gerusalemme liberata, Torquato Tasso en het overheersen in de bouwkunst van Italië en Frankrijk van de regels van Vitruvius, vooral in de werken van Palladio.
Het classicisme, en derhalve ook het neoclassicisme, streeft naar helderheid. Het was dit streven dat de verbindende schakel tot stand bracht tussen de schijnbaar tegengestelde stromingen van de muziek in de laatste decennia van de zestiende eeuw– tussen Palestrina’s serene, onaardse missen, Gastoldi’s aardse balletti, Galilei’s droefgeestige klaagzangen en het begin van de recitativische stijl.
Het slachtoffer, dat alle ‘moderne’ groeperingen en componisten als zondebok offerden op het altaar der doorzichtigheid, was het contrapunt, of beter: het monopolie en het misbruik van de polyfonestijl. Contrapunt betekende voorhen een ingewikkelde techniek om der wille van de techniek, vakkundigheid ten koste van uitdrukkingskracht, verwarring in plaats van helderheid; derhalve verwierpen ze het.
Merkwaardig genoeg was de eerste van deze grootmeesters die zich terugtrokken van het contrapunt als zijnde doel op zichzelf, de aartscontrapuntist naar wie tegenwoordig alle leraren wijzen als het voorbeeld en de raadsman: Giovanni Pierluigi da Palestrina… (Geschiedenis van de Muziek – Curt Sachs)