Aan Liutward, die vanwege zijn grote vroomheid de eer heeft gehad tot hogepriester benoemd te worden, een meest waardige opvolger van de onvergelijkelijke Eusebius, bisschop van Vercelli; abt van het klooster van de meest heilige Columbanus, en beschermer van het dochterklooster van zijn discipel, de meest achtenswaardige Gallus; tevens kanselier van de meest roemrijke keizer Karel, van Notker, de minste der monniken van Sankt Gallen.
Toen ik nog jong was, en zeer lange melodieën, die ik reeds herhaaldelijk aan mijn geheugen had toevertrouwd, toch steeds weer aan mijn arme kleine hoofd ontsnapten, begon ik me af te vragen hoe ik ze vast kon leggen.
Intussen was een priester uit Jumièges (dat onlangs door de Noormannen is verwoest) in ons klooster gekomen, en in het antifonarium dat hij bij zich had was een aantal sequentia’s voorzien van versregels; maar deze waren erg verdorven. Toen ik ze nader bestudeerde, was ik net zo bitter in ze teleurgesteld als ik op het eerste gezicht verrukt was geweest.
Niettemin begon ik, met deze sequentia’s als voorbeeld, aan het schrijven van Laudes Deo concinat orbis universus, qui gratis est redemptus, en daarna aan Coluber adae deceptor. Toen ik deze regels aan mijn leermeester Iso toonde, sprak hij, mijn ijver waarderend en mijn gebrek aan ervaring betreurend, loffelijke woorden over dat wat hem beviel, en begon hij dat wat hem niet beviel te verbeteren, waarbij hij opmerkte dat ‘de afzonderlijke bewegingen van de melodie afzonderlijke lettergrepen dienden te krijgen’.
Toen ik dat had gehoord, verbeterde ik onmiddellijk dat wat onder ia viel, maar verbeteringen aan alles onder le of lu vond ik te moeilijk. Maar later, met enige oefening, slaagde ik daar met gemak in, bij voorbeeld in ‘Dominus in sina’ en ‘Mater’. Aldus onderwezen componeerde ik al snel mijn tweede stuk, Psallat ecclesia mater illibata.
Toen ik deze versjes aan mijn leraar Marcellus toonde, gaf hij, verheugd, opdracht om ze gezamenlijk op een perkamentrol te kopiëren, en hij gaf verschillende stukken aan verschillende jongens om ze te laten zingen. En toen hij mij vroeg ze in een boek bijeen te brengen en als geschenk aan een belangrijk iemand aan te bieden verviel ik in schaamte, omdat ik dacht dat ik daartoe nooit in staat zou zijn.
Notker Balbulus, voorwoord bij Liber hymnorum (Boek der hymnen), vertaling F. Brand naar Richard Crocker, The Early Medieval Sequence; (Berkeley, Los Angeles, Londen: University of California Press, 1977) pag. 1. © 1977 The Regents of the University of California