Wojciech Kilar (1932 – 2013)

Wojciech Kilar was een internationaal succesvol Pools componist. Hij behoorde met Krzysztof Penderecki en Henryk Mikolaj Górecki tot de Poolse avant-garde (Vintage ’33) van de jaren zestig. Hij combineerde composities van klassieke muziek met het schrijven van filmmuziek voor onder andere Roman Polański, Krysztof Zanussi, Andrzej Wajda en Jane Campion, maar ook andere Hollywood-regisseurs.

Naast symfonieën schreef hij ook religieuze werken, waaronder het Requiem voor pater Kolbe (1997) en de Missa pro pace, die in 2001 in aanwezigheid van paus Johannes Paulus II in première ging in de audiëntiezaal van het Vaticaan. In 2012 kreeg Kilar van president Komorowski de Orde van de Witte Adelaar, de hoogste onderscheiding van Polen.

Na zijn geboorte in Lwów in Polen, het tegenwoordige Lviv in Oekraïne, moest de familie al snel verhuizen, in dit geval naar Katowice. Hij studeerde eerst privé bij Wladyslawa Markiewiczówna (piano) en Boleslaw Woytowicz. Hij studeerde in Katowice van 1950 tot 1955 aan de “Karol Szymanowski” Muziek Academie piano en compositie en rondde die studie cum laude af. In 1957 was hij deelnemer van de Darmstädter Ferienkurse in Darmstadt, Duitsland. Daarna studeerde hij tot 1958 aan de Muziekacademie in Krakau alsook van 1959 tot 1960 in Parijs bij Nadia Boulanger; hij kreeg daartoe een subsidie van de Franse regering.[teaserbreak]

Na een experimentele periode in de jaren zestig kennen zijn latere concertwerken een expressieve directheid. Meestal is de muziek op de geestelijke en wereldlijke bronnen uit zijn geboorteland gebaseerd. In 1960 werd hij voor zijn Oda Béla Bartók in memoriam met de prijs van de Lili Boulanger-Stichting onderscheiden. De trendbreuk kwam in 1974 bij het componeren van Krzesany.

Hij overleed op 81-jarige leeftijd in zijn woonplaats.

Wojciech Kilar Symfonieën

• 1955 Symfonie nr. 1 voor strijkers
• 1956 Symfonie nr. 2 “Sinfonia Concertante”, voor piano en groot symfonie-orkest
• 2003 Symfonie nr. 3 “September”, voor orkest – in memoriam voor de slachtoffers van de Aanslagen op 11 september 2001
• 2005 Symfonie nr. 4 “Sinfonia de motu”, voor sopraan, bariton, gemengd koor en orkest – tekst: Dante Alighieri
• 2007 Symfonie nr. 5 “Advent”, voor gemengd koor en orkest

Andere werken voor orkest

• 1955 Mala Uwertura (kleine overture) voor orkest
• 1956 Ode aan Béla Bartók voor viool, koperblazers en slagwerk
• 1962 Riff 62 voor orkest
• 1963 Generique voor orkest
• 1965 Springfield Sonnet voor orkest
• 1967 Solenne per 67 esecutori
• 1972 Przygrywka i koleda (Prelude en Kerstliedjes) voor 4 hobo’s en strijkers
• 1974 Krzesany – symfonisch gedicht
• 1976 Koscielec 1909 – symfonisch gedicht
• 1979 Grauwe mist (Siwa Mgla) voor bariton en orkest
• 1986 Orawa voor klein strijkorkest
• 1988 Choralvorspiel voor strijkorkest
• 1994 Catamount Concerto
• 1994 Dawn to Destiny
• 1994 Requiem Father Kolbe, voor symfonieorkest
• 1994 Shadow Line
• 1996-1997 Pianoconcert nr. 1
• 2008 Te Deum , voor orkest, koor en solisten
• 2008 Veni Creator, voor gemengd koor en strijkers
• 2011 Pianoconcert nr. 2

Vocale muziek

• 1964 Diphtongos voor gemengd koor, 6 slagwerkers, 2 piano’s en strijkorkest
• 1971 De trap op, de trap af voor kinderkoor en orkest
• 1975 De Moeder Gods (Bogurodzica) voor gemengd koor en orkest
• 1979-1981 Exodus per orchestra e coro misto
• 1984 Victoria voor gemengd koor en orkest
• 1982-1984 Angelus “Ave Maria” voor sopraan, gemengd koor en orkest
• 2003 Lament, voor gemengd koor a capella
• 2008 Hymn Paschalny (Paashymne), voor gemengd koor a capella
• Lumen – Psalm 136, voor gemengd koor a capella
• Sonety do Laury, voor bariton en piano – tekst: Francesco Petrarca; Poolse vertaling: Jalu Kurek
  1. Benedetto sia’l giorno
  2. Era il giorno
  3. Soleasi nel mio cor
  4. E’ mi par d’or in ora

Missen

• 2000 Missa pro pace voor soli (SATB), gemengd koor (SATB) en orkest
• 2006 Magnificat

Toneelmuziek

• 1957 – Dantons dood van Georg Büchner aan het Schlesische Theater in Katowice
• 1963 – Antonius en Cleopatra van William Shakespeare aan het Theater in Łódź
• 1965 – Koning Heinrich IV. van William Shakespeare aan het Altes Theater in Krakau
• 1966 – De Trojanerinnen van Euripides aan het Schlesische Theater in Katowice
• 1967 – Hamlet van William Shakespeare aan het Mickiewicz-Theater in Częstochowa
• 1972 – Drei Schwestern van Anton P. Tsjechov aan het Theater in Sosnowiec
• 1979 – Einer flog über das Kuckucksnest van Dale Wasserman aan het Altes Theater in Krakau – Regie: Krzysztof Zanussi
• 2001 – Akropolis van Stanisław Wyspiański aan het National Theater in Warschau

Kamermuziek

• 1959 – Sonate, voor hoorn en piano
• 1985 – Blaaskwintet
• 1999 – Sonatine, voor dwarsfluit en piano

Filmmuziek

• 1970 Rejs – Regie: Marek Piwowski
• 1990 Korczak – Regie: Andrzej Wajda
• 1991 Leven voor leven – Maximiliaan Kolbe – Regie: Krzysztof Zanussi
• 1992 Bram Stoker’s Dracula – Regie: Francis Ford Coppola
• 1993 Koning van de laatste dagen – Regie: Tom Toelle
• 1994 De dood en het Meisje – Regie: Roman Polański
• 1994 Requiem Father Kolbe
• 1996 Cwal – Regie: Krzysztof Zanussi
• 1996 The Portrait of a Lady – Regie: Jane Campion
• 1997 Our God’s Brother – Regie: Krzysztof Zanussi
• 1999 Die Neun Pforten – Regie: Roman Polański
• 1999 Pan Tadeusz – Regie: Andrzej Wajda
• 2002 Zemsta – Regie: – Andrzej Wajda
• 2002 The Pianist – Regie: Roman Polański
• 2002 Suplement – Regie: – Krzysztof Zanussi
• 2007 We own the Night – Regie: James Grey
• Dawn Over Manderley
• Elegy
• Master Plan
• Palace BAll
• The Seed