Geschiedenis Muziek

ontdekkingsreisje door de klassieke muziekgeschiedenis met informatie, videos,, flipboekjes & heel veel Spotify muziek

Blog

Kurt Weill (1900-1950)

Kurt Weill werd geboren in een joodse wijk van Dessau in het oosten van Duitsland, begon op zijn twaalfde met pianolessen, publiceerde zijn eerste compositie op zijn dertiende, gaf zijn eerste pianoconcert op zijn vijftiende en vertrok op zijn achttiende naar Berlijn waar hij op de Berliner Hochschule fiir Musik compositie studeerde bij Engelbert Humperdinck en filosofie bij de neokantiaan Ernst Cassirer.

Hij wordt momenteel als componist weliswaar niet direct tot de Tweede Weense School gerekend, maar zijn muziek werd wel door alle leden daarvan hooglijk gewaardeerd. Tot Weills vroeg­ste werken behoort de toonzetting van Rainer Maria Rilkes grote gedicht Die Weise von Liebe und Tod des Cornets Christoph Rilke, als­ook liederen op teksten van Goethe. Als eerste van zijn composities voor het theater werd het kinderpantomime Die Zaubernacht in het Theater am Kurfiirstendamm opgevoerd.

In 1922 sloot Weill zich aan bij de politiek linkse November- gruppe, kwam in contact met Brecht, met wie hij vele samenwerkingsprojecten aanging – waaronder de heroïsche cantate De vlucht van LindberghP – en verdiende de kost als barpianist in een Bierkel- ler. In die tijd ontmoette hij ook de actrice Lotte Lenya, met wie hij in 1926 trouwde, van wie hij in 1933 scheidde en met wie hij, na verschillende andere liefdesaffaires van Lotte, in 1937 hertrouwde en nu voorgoed. In 1928 schreef hij zijn bekendste werk, Die Drei- groschenoper, in samenwerking met Brecht, waarin het beroemde lied Die Moritat von Mackie Messer is opgenomen en Lotte de rol van Seeraüber Jenny zong.

Het project veroorzaakte wel een verwijdering tussen Weill en Brecht omdat Weill, ondanks zijn socia­listische sympathieën, vond dat Brecht veel te ver in links-politieke richting wilde opschuiven, of zoals hij het volgens Lotte later for­muleerde: ‘Ik was niet in staat het manifest van de communisti­sche partij op muziek te zetten.’54 Ondanks zijn gematigd-linkse opvattingen voelde Weill, na kritiek van de nazi’s op werken als zijn opera’s Aufstieg undFallder StadtMahagonny, Die Bürgschaft en Der Silbersee, zich gedwongen met zijn vrouw Duitsland te verlaten.

Bij een voorstelling in Frankfurt van Mahagonny dromden honderden bruinhemden van de opkomende nazipartij naar binnen onder het schreeuwen van ‘Duitsland, ontwaak!’55, kennelijk in de veronder­stelling dat zij als enigen wakker waren. Eerst vertrok hij naar Pa­rijs waar hij weer in samenwerking met Brecht de muziek voor het ballet Die sieben Todsünden componeerde, en ging toen door naar de Verenigde Staten, waar hij in 1943 tot Amerikaans staatsburger werd genaturaliseerd.

Hij schreef er onder andere muziek voor de satire Schicklgruber – de eigenlijke achternaam van Hitler, maar die vond ‘Heil Schicklgruber’ niet zo lekker klinken -, de Ballad of the Nazi Soldiers Wife – over een Duitse soldaat wiens trotse vrouw steeds iets moois toegestuurd krijgt uit nieuw veroverd gebied: bont uit Oslo, een zijden jurk uit Parijs, en ten slotte een rouwsluier uit Ruslands6 – en de muziek voor het historische schouwspel Rail- roads on Parade, waarin vijftien locomotieven over een zwaar ver­sterkt podium reden en op het juiste moment hun stoomfluiten lieten horen.

Vanwege zijn gematigd linkse opvattingen hoefde Weill, anders dan Eisler en Brecht, na de oorlog de Verenigde Staten niet als staatsgevaarlijke communist te verlaten, en terwijl hij nog bezig was aan een musical naar Mark Twains Huckleberry Finn, stierf hij aan de gevolgen van een hartaanval; hij werd begraven op de Haverstraw Cemetery in New York. Na zijn dood beheerde Lotte nog 31 jaar zijn muzikale nalatenschap, stichtte de Kurt Weill Foun­dation, speelde zelf nog naast Sean Connery in de James Bondfilm Frorn Russia with Love, en was ook aanwezig bij de opname van Mack the Knife, Louis Armstrongs versie van Weills Mackie Messer, waarin hij improviserend de aan haar gewijde tekstregel toevoegde: ‘Look out for Miss Lotte Lenya!’Lotte had toen nog twee huwelij­ken te gaan, waarvan de laatste met een 26 jaar jongere man, die ze toch nog ruim overleefde.

Geschiedenis Muziek, Site by Moonpub NET, The Netherlands © 2021 Frontier Theme
Click to listen highlighted text!